اولین فرمهای زبان ترکی استانبولی به خط Orkhon بود. در طول حکمرانی امپراطوری عثمانی، ترکی عثمانی به شدت تحت تاثیر زبانهای عربی بود. اولین سیستم نوشتاری بر سبک و سیاق فرم عربی عرضه شد. بخاطر مشکل بودن زبان نوشتاری، تنها 10 درصد از مردم آن دوره توانایی خواندن و نوشتن به این زبان را داشتند. آموزش ترکی
آتاتورک الفبای جدید ترکی را به مردم ترکیه معرفی کرد.
تاریخچهی زبان ترکی استانبولی
در سال 1928، قهرمان ترکیهی مدرن، مصطفی کمال آتاتورک، بسیاری جنبههای زبان ترکی را تغییر داد. او سیستم نوشتاری را به فرم لاتین تغییر داد (البته در این الفبا حروف Q، W و X در آن وجود نداشت و حروف Ö و Ü از آلمانی، Ç از زبان آلبانیایی، Ş از رومانیایی و همچنین حروف دیگری از دیگر زبانها به ترکی جدید وارد شدند). آتاتورک در الفبای مدرن ترکی حروف زیادی را از دیگر زبانها به عاریت گرفت و کلمات ترکی جدید را بازسازی کرد. تغییر سیستم نوشتاری به شدت بر جوانان ترکیه در دههی 1930 میلادی تاثیر گذاشت و نرخ باسوادی مردم به بیش از 70 درصد رسید. امروزه، نرخ باسوادی کلی در ترکیه چیزی حدود 87 درصد است. البته پایین بودن آن بیشتر به سبک زندگی بعضی از اقوام سنتی این کشور بر میگردد نه به دشواری زبان جدید ترکی. آموزش ترکی
پراکندگی جمعیتی زبان ترکی استانبولی
ترکی استانبولی زبان رسمی کشور ترکیه است و میلیونها نفر در سراسر جهان
به این زبان تکلم میکنند. همچنین حدود 2 میلیون تورکوفون در آلمان وجود
دارد که بزرگترین اقلیت ترک در یک کشور خارجی هستند؛ بخشی دیگر از
اقلیتهای ترک در کشور بلغارستان حضور دارند و بیش از 100 هزار نفر نیز در
فرانسه، هلند، بلژیک، انگلیسی، اتریش، آمریکا و ازبکستان ساکن هستند.
گویشهای ترکی استانبولی
ترکی استاندارد همانی است که در استانبول تکلم میشود. این ترکی به شیوایی و وضوع بالا صحبت میشود. همچون دیگر زبانهای زندهی دنیا، ترکی استانبولی نیز پر از کلمات محلی و کلمات عاریهای است.
با اینحال گویشهای متفاوتی از زبان ترکی وجود دارد که در زیر مهمترین آنها را برای شما ذکر میکنیم:
- Rumelice که توسط مهاجران منطقهای Rumelian صحبت میشود.
- Edrine که ساکنان ادرین به این گویش صحبت میکنند.
- Doğu که در شرق ترکیه تکلم میشود و تحت تاثیر زبان آذری است.
- Güneydoğu که در جنوب شرقی ترکیه تکلم میشود و به شدت متاثر از زبان کردی است.
- Karadeniz گویشی است که در شمال ترکیه تکلم و بیشتر در نواحی نزدیک به دریای سیاه شنیده میشود.
در زیر لیستی از پر استفادهترین کلمات و عبارات زبان ترکی استانبولی را
برای شما جمع آوری کردهایم که به هنگام سفر به ترکیه و مناطق ترک زبان به
شدت کاربردی است.
فارسی | تلفظ | ترکی استانبولی |
سلام | مَرحَبا | Merhaba |
بله / خیر | اِوِت / هَیر | Evet/Hayır |
حال شما چطوره؟ | ناسیلسین | Nasılsını |
من خوبم،متشکرم | اییم، تشکُر اَِدِریم | İyiyim , teşekkür ederim |
صبح بخیر | گونآیدین | Günaydın |
روز بخیر |
ای گونلَر |
İyİ Güngler |
عصر بخیر | ای آکشاملر | İyi Akşamlar |
شب بخیر | ای گَجَِلَر | İyi geceler |
خداحافظ | گولَ گولَ | Güle Güle |
خوش آمدید | هوش گلدینیز | hos geldiniz |
اسمتان چیست؟ |
آندینیز نِ؟ |
?Adınız ne |
ببخشید | آفِدِرسینیز / پاردون | Affedersiniz / Pardon |
-لطفا | لطفا | Lütfen |
صبحانه | کَهوَلتی | kahvalti |
نهار | اّّّگِل یِمِگی | ogle yemegi |
شام | آکشام یِمِگی | Aksam yemegi |
بفرمایید | بویوروندینیز | Buyurunuz |
امروز | بوگون | Bugün |
فردا | یارین | Yarın |
دیروز | دون | Dün |
هفته | هَفته | Hafta |
ساعت چنده | ساعات کاچ | saat kac |
من ترکی بلد نیستم | بِن تورکچا بیلمیوروم | Ben Turkse Bilmiyorum |
روز خوبی بود | بوگون | bugun cok iyi gecti |